مقایسه شهروندی سیاسی در نظام‌های دموکراسی غربی و مردم‌سالاری دینی

نسبت میان انسان با جامعه و دولت که در ادبیات سیاسی امروز به نسبت شهروند با دولت (شهروندی سیاسی) شناخته می‌شود در نظام‌های سیاسی مختلف به گونه‌ای متفاوت تعریف می‌شود. در این نسبت، مهم‌ترین بحث، مربوط به حقوق و تکالیف دو جانبه‌ای است که دولت و شهروند در ارتباط با یکدیگر دارند. مبنای اختلاف نظر نظام‌های مختلف سیاسی ناشی از نگاهی است که نسبت به فرد، جامعه و دولت دارند. پرسش اصلی پژوهش این است که وجه تمایز شهروند سیاسی در دو نظام دموکراسی غربی و مردم سالاری دینی چیست؟ فرضیه پژوهش این است که نسبت شهروند با دولت در نظام غربی کلاسیک فضیلت‌مند و معطوف به تکالیف معنا می‌شود اما در نظام غربی مدرن به دلیل محوریّت فردیّت در جامعه، نسبت شهروند با دولت معطوف به حقوقی است که شهروند در ارتباط با دولت دارد. از طرفی نسبت شهروند با دولت در نظام مردم‌سالاری دینی که مبتنی بر ایمان است نسبت حقّ و تکلیف است که غرض اصلی از آن معنویّت و قرب خداوند است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر جمع‌آوری داده‌ها به شیوه کتابخانه‌ای است.